Рајнер Марија Рилке:: Огист Роден
Од:: Дуински елегии
Седма елегија
Не е веќе повик, не е повик, надраснат гласу,
биди природата на својот вик; до душа, викаш јасно ко птица,
кога годишното време ја поткрева, кое се искачува речиси заборавајќи
дека таа е и загрижено животно, а не само поедино срце кое
го фрла во ведрината, во блиските небеса. Како и таа, впрочем
така би повикувал и ти, не помалку -, за, уште невидлив,
да те искуси љубената, молчаливата, во која полека се
буди одговор и се подзагрева над слушањето, –
усвитена чувствувачка на твоето осмелено чувство.
О и пролетта би сфатила -, не постои место кое
не би го носел тонот на објавата. Најпрвин оној мал
прашален повишен тон, кого со зголемената тишина
и понатаму го обмолчува еден чист потврден ден.
Потоа скалилата кон него, скалила-вик кон него, кон сонуваниот
храм на иднината -; потоа трилерот, водоскоци,
кои падот веќе однапред ги позема кон млазот што се пробива,
во игра што ветува…. А пред себе, летото.
Не само утрата, сè на летото -, не само како тие
се преобразуваат во ден и блескаат пред почетокот.
Не само деновите кои се нежни околу цветовите, а горе,
околу образуваните дрвја, силни и моќни.
Не само оддаденоста на овие распространети сили,
не само патеките, не само ливадите во вечерта,
не само после доцната бура ведрината што дише,
не само сонот кој се наближува и насетувањето, навечер…
туку ноќите! Туку возвишените, на летото,
ноќи, туку ѕвездите, ѕвездите на Земјата.
О еднаш да се умре и да се знае дека се бескрајни,
сите тие ѕвезди: зашто како, како, како да се заборават!
Гледај, тогаш би ја повикал љубената. Но не би дошла
само таа …. Би дошле и девојки од трошните
гробови и би застанале… Оти, како да го ограничам,
како, извиканиот повик? Потонатите сè уште
бараат земја. Вие деца, едно овдешно,
уште одамна сфатено нешто би важело за многумина.
Немојте да мислите дека судбината е повеќе од збиеноста на детството;
како го претекнувавте љубениот, често, дишејќи,
дишејќи по блажениот тек, во пресрет на ништо, на отворено.
Да се биде овде е величествено. Вие тоа го знаевте, девојки, и вие,
кои очигледно лишени, потонавте -, вие, во најгрдите
улички од градовите, загноени, или препуштени
на отпадот. Зашто секој бил еден час, добро можеби не
цел час, бил едно со она меѓу два куси периода,
одвај мерливо со мерките на времето -, бидејќи часот имаше
постоење. Сè. Вени полни постоење.
Само, ние бргу го забораваме она кое насмеаниот сосед
не ни го потвдрува или за кое не ни завидува. Видно
сакаме да го воздигнеме, кога сепак и најочевидната среќа дури
тогаш ни се разоткрива, кога ќе ја преобразиме внатре.
Никаде, љубена, нема да има свет, освен внатре. Нашиот
живот оди напред со преобразба. И сè помалку
исчезнува надворешното. Онаму каде имаше постојана куќа,
себеси се предлага измислена слика, напречно, во потполн
дослух со замисливото, небаре е сè уште целосно во мозокот.
Ширни складови на сила си обезбедува духот на времето, безобличен,
како напнатиот порив, кој го придобива за себе од сето постоечко.
Веќе не познава храмови. Ова расфрлање на срцето си
го заштедуваме потаинствено. Да, онаму каде ќе се одржи едно,
нешто кое некогаш било молитвено, опслужено, коленичко -,
се одржува онака какво што е, веќе упатено кон невидливото.
Многу од нив веќе и не го здогледуваа, сепак ја немаа предноста,
дека, ете сега, внатрешно ќе градат, со столбови и статуи, поголемо!
Секое тапо преобразување на светот има такви лишени од наследство,
на кои поранешното не, а следното уште не, им припаѓа.
Зашто и следното е далеку за луѓето. Нас ова не смее
да нè збунува; тоа во нас го зајакнува одржувањето
на уште еден спознаен облик. – Ова некогаш стоело меѓу луѓе,
среде судбината стоело, во уништувачкото, насреде
незнаењето-каде стоело, небаре битие, и кон себе
свивало ѕвезди од безбедните небеса. Ангелу,
само тебе ќе ти покажам, еве! во твоето гледање
останува последно спасено и конечно исправено.
Столбови, пилони, сфингата, непопустливо подигање на,
сива од градот што дотрајува или од некој туѓ, катедралата.
Зар не беше чудо? О, вџаши се ангелу, та ние сме тие,
ние, о ти Велик, раскажи дека бевме способни за такво нешто, здивот мој
не е достатен за возвишување. Така барем сепак не сме
ги запустиле просторите, допуштените, овие
наши простори. (Колку ли стравотно големи треба да бидат,
за со векови да не се преполнат со нашето чувствување.)
Но, една кула беше голема, нели? О ангелу, таа беше тоа, –
голема дури и покрај тебе? Шартр беше голем -, а музиката
допираше подалеку нагоре и нè надмина. Сепак, дури и
една љубена -, ох, сама на ноќниот прозорец….
зар не ти беше до колено -? Не верувам дека повикувам.
Ангелу, дури и тебе да те повикувам! Ти нема да дојдеш. Зашто мојот
повик е секогаш полн На-замин; спроти толку силен
наплив не можеш да чекориш. Ко испружена
рака е мојот повик. А неговата дланка
отворена за да дофати горе, останува отворена
пред тебе, како одбивање и предупредување,
Недофатлив, ширум отворена.
Слики со дела од::Огист Роден::
Превод од германски:: Елизабета Линднер
Од збирката:: Рајнер Марија Рилке:: Избрана Поезија::
второ (ревидирано) издание :: Арт Еквилибриум, 2020
прво издание (библиотечно издание во кожен повез од Sвездите на светската книжевност) :: КСЦ:: 2014